Het moest er een keer van komen: na de muziekwereld is het fenomeen talentenjacht op televisie nu ook doorgedrongen tot de schrijfwereld. In Italië, op Rai 3, was afgelopen zondag de eerste uitzending van het televisieprogramma Masterpiece. Een soort X Factor, maar dan voor schrijvers.
Alle ingrediënten van de talentenjachten die op televisie zo populair zijn, zijn aanwezig. Schrijvers moeten voor een jury van drie gevestigde auteurs opdrachten maken en presenteren, terwijl de camera’s ze op de huid zitten. Zo zien we amateurschrijvers zwoegen en zweten om hun opdrachten op tijd af te krijgen, is er een biechtkamertje waar de deelnemers hun diepste angsten en problemen van zich af kunnen praten en staat hun familie klaar om hen te steunen.
Wanneer de Italiaanse show een succes wordt – lees: veel kijkers trekt – dan kan het fenomeen wel eens snel naar andere landen komen. Rai 3 werkt voor de productie samen met bedrijven die eerder diverse talentenshows voor muziek produceerden. Aan deelnemers ontbrak het Masterpiece niet. Na de oproep aan amateurschrijvers om een nog niet gepubliceerde roman in te sturen, regende het aanmeldingen. Bijna 5.000 kregen ze er in totaal, waarna het de taak van de redactie was om daaruit de meest spraakmakende inzendingen te selecteren.
Hij of zij wint een boekcontract bij uitgeverij Bompiani, met een gigantische oplage van 100.000 exemplaren
Voor elke aflevering werden 12 aspirantschrijvers gekozen, waarvan de jury er eerst 8 elimineert. De 4 overgebleven kandidaten moeten een schrijfopdracht uitvoeren. Voorafgaand aan elke opdracht worden de deelnemers het veld ingestuurd om inspiratie op te doen. Zo moest een van de deelnemers naar een bruiloft, een ander een dag met een blinde doorbrengen. De deelnemers hebben 30 minuten om hun opdracht te schrijven en moeten het vervolgens voorlezen. De jury stuurt de slechtste twee naar huis, de andere nemen het tegen elkaar op en pitchen hun geschreven werk bij een bekende schrijver.
Na 6 afleveringen volgt de finale, waarvoor 3 eerder afgewezen kandidaten terugkeren en het publiek nog eens 3 afgewezen kandidaten mag uitkiezen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat 1 aspirantschrijver wint, met zicht op grote roem. Hij of zij wint een boekcontract bij uitgeverij Bompiani, met een gigantische oplage van 100.000 exemplaren.
Natuurijk is er ook kritiek op de serie. Alessandro Baricco, een gevestigd schrijver in Italië en graag geziene gast van meer conventionele literaire programma’s, vindt een televisieshow niet het juiste podium voor literair talent. “Als je het leven van een jonge talentvolle auteur lastig wil maken, maak dan een televisiester van hem.” Ook denkt hij dat mensen hierdoor een verkeerd idee van literatuur krijgen.
Ook een van de juryleden, Taiye Selasi, was vooraf sceptisch over een show bij een televisiezender die bekend staat om het veelvuldige vertoon van schaars geklede vrouwen. “De zin ‘Vrouwen op televisie’ is in Italië moeilijk te rijmen met literatuur. Maar het idee dat dit zou kunnen gaan werken is heerlijk.”
Een ander jurylid, Giancarlo de Cataldo, hoopt dat de show er voor kan zorgen dat lezen weer populair wordt. “Het boek sterft uit, en we moeten er alles aan doen om het te redden. Zelfs een talentenshow.”
