Beginnen met… digitale boeken

Neem jij op vakantie ook altijd een enorme stapel boeken mee, of lees je vaak onderweg? Dan zijn digitale boeken misschien iets voor jou. Het voordeel: je kunt er zoveel meenemen als je maar wilt, zonder dat dit kilo’s extra bagage oplevert. Maar de wereld van het digitale lezen kan soms nogal onoverzichtelijk lijken. Daarom hier een inleiding in digitale boeken. Digitale boeken Wat zijn digitale boeken? Digitale boeken zijn niets meer dan kleine bestandjes waarin de complete tekst van een boek staat opgeslagen. De meeste ebooks zijn ofwel in ePub of in Kindle-formaat. Het eerste bestandsformaat is geschikt voor de meeste ereaders en tablets die in Nederland verkrijgbaar zijn. Het Kindle-formaat is van Amazon en werkt alleen op de Kindle-ereaders, de Kindle-tablets en in de apps van Amazon voor andere tablets. Beide bestandsformaten hebben gemeen dat ze een boek ‘schermonafhankelijk’ weergeven. Dat betekent dat het in principe niet uitmaakt hoe groot of klein het scherm is, de tekst past zich automatisch aan de grootte van het scherm aan. Anders dan PDF, wat er op ieder apparaat precies hetzelfde uitziet. Sommige digitale boeken zijn uitgerust met kopieerbeveiliging. Dat geldt voor een klein deel van de ePub-ebooks die je in Nederland kunt kopen, en voor een groot deel van de Kindle-boeken van Amazon. Die kopieerbeveiliging zorgt ervoor dat je een ebook maar op een beperkt aantal apparaten kunt openen. Voor Nederlandse boeken is het gelukkig zo dat de meerderheid beveiligd zijn met watermerk-beveiliging. Hier heb je in de praktijk geen last van, je kunt het boek gemakkelijk op meerdere apparaten openen en eenvoudig met gezinsleden delen. Ereaders Digitale boeken in ePub, PDF of Kindle-formaat kun je op allerlei verschillende apparaten openen en lezen. Maar het meest comfortabele apparaat om digitale boeken mee te lezen is de ereader. Een handig licht en goedkoop apparaatje dat de beschikking heeft over een bijzonder scherm: het is gemaakt van zogenaamde elektronische inkt. Dit ziet er ongeveer zo uit als een normale pagina uit een boek, met zwart op wit letters. Wat is het grote verschil met een tablet? Iedere pixel op een tabletscherm is in feite een lichtbronnetje dat recht in je ogen schijnt. Ereaders daarentegen hebben geen achtergrondverlichting maar hoogstens voorgrondverlichting vanuit de randen van het scherm. Juist het omgevingslicht zorgt ervoor dat de afbeelding op het scherm van een ereader helderder is. Dat leest dus een stuk prettiger! Er zijn heel veel ereaders van heel veel verschillende merken. De grootste merken zijn Kobo, Amazon, Sony en Pocketbook. Belangrijk om te bedenken voordat je een ereader koopt is dat de Kindle van Amazon al wel in Nederland te bestellen is maar dat je er nog niet veel Nederlandstalige ebooks voor kunt kopen. Met een omweggetje (het programma Calibre) kun je ook wel ePub-bestanden op je Kindle lezen, maar dat is voor een beginnende gebruiker nog wel lastig. Als je vooral Nederlandse boeken leest en je wilt een gebruiksvriendelijk apparaat, kies dan bijvoorbeeld voor een Kobo of een Sony. Hoe zet je een digitaal boek op je ereader? Een ereader heeft de beschikking over een USB-aansluiting. Hiermee kun je hem opladen, maar ook aan je computer of laptop verbinden. Als je dat doet, herkent je computer de ereader over het algemeen als extra harde schijf, net zoals een USB-stick. Met behulp van Windows Verkenner of Mac Finder kun je de inhoud van je ereader weergeven. Als je een ebook via internet koopt krijg je meestal de mogelijkheid om het ebook naar je computer te downloaden. Kies bij het downloaden de ereader als bestemming en het boek staat op je ereader! Je kunt ook gebruik maken van het programma Calibre. Hiermee kun je niet alleen ebooks van en naar je ereader overzetten, je kunt er ook heel handig je ebookcollectie mee beheren en omzetten naar andere bestandsformaten. Kan ik ebooks ook doorgeven aan vrienden of familie? Ebooks die geen beveiliging hebben of alleen watermerk kun je in principe ongelimiteerd kopiëren en dus doorgeven aan mensen om je heen. Op grote schaal is dit echter niet toegestaan, dus zet het bestand niet zomaar op internet en geef het ook niet aan mensen die je verder niet kent. Dan heb je namelijk kans dat de rechthebbenden er werk van maken. Maar een boek delen met je moeder, vriend of vriendin is mogelijk, net zoals je een papieren boek kunt doorgeven. Apps Wil je op je tablet of smartphone ebooks lezen, dan heb je speciale apps nodig. De ebooks in ePub-formaat kunnen op de iPad bijvoorbeeld gelezen worden met behulp van de app iBooks, van Apple. Op Android-tablets en -smartphones kun je bijvoorbeeld gebruik maken van de app Aldiko. De handigste manier om een ebook op je tablet te zetten is door het bestand naar jezelf te mailen als bijlage. In je mailprogramma op je tablet kies je vervolgens voor “Open in” en dan de app waarmee je wilt lezen. Wil je ebooks van Amazon lezen, dan kun je de Kindle-app gebruiken. Hetzelfde geldt voor de ebooks van Kobo en Bol.com, die hebben ieder ook eigen apps om de boeken mee op een tablet te lezen. Het handige hierbij is dat je de ebooks niet als losse bestandjes hoeft te downloaden, in de apps kun je namelijk met je accountgegevens van respectievelijk Amazon, Kobo of Bol.com inloggen en dan staan de ebooks die je bij die winkel gekocht hebt gelijk voor je klaar. Boekwinkels Ebooks kopen doe je via internetwinkels. In Nederland zijn de bekendste winkels Bol.com, eBook.nl, Kobo en Bruna. Bij al die winkels kun je ebooks in ePub-formaat kopen, die je op alle hier verkrijgbare ereaders en tablets kunt lezen. Hoe werkt dat in de praktijk? Klik bij een van die winkels op een boek dat je wilt kopen, plaats het in je winkelmandje, log in en reken af, en vervolgens krijg je een link waarmee je het ebook naar je computer kunt downloaden. Koop je een ebook vanaf je ereader zelf (Kobo, Amazon) of vanuit een winkel-app van bijvoorbeeld Kobo, Amazon of Bol, dan wordt het ebook automatisch direct na aanschaf naar je apparaat gedownload. Bibliotheken Ook bij de Nederlandse bibliotheken vind je ebooks. Als bibliotheeklid kun je die gratis lenen. Een aantal kun je op je ereader lezen, deze zijn wel beveiligd met Adobe Digital Editions. Dit betekent dat je een Adobe-account moet hebben om ze te kunnen lezen. De beveiliging zorgt ervoor dat de ebooks na de uitleentermijn niet meer geopend kunnen worden. Alle ebooks van de bibliotheken kun je ook eenvoudig op je tablet of smartphone lezen met behulp van de app van de bibliotheken. Gratis ebooks Wil je weten of digitaal lezen iets voor je is? Probeer het dan eens uit met een van de honderdduizenden gratis ebooks die er op internet te vinden zijn. Hier vind je een overzichtspagina met links naar diverse bronnen.