RecensiesRomans

Recensie: De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween, Jonas Jonasson

Een roman die al 125 weken in de lijst met 60 bestverkochte titels van Nederland staat verdient natuurlijk ook een recensie op MustReads. Wat maakt deze ouderwetse schelmenroman zo bijzonder? Precies datgene wat de film Forrest Gump ook een plekje in de harten van vele mensen deed veroveren: een sterk verhaal.

Want sterke verhalen vertellen dat is precies wat de 100-jarige Allan Karlsson graag doet. Hij heeft dan ook heel wat om over op te scheppen. Zijn hele leven heeft in het teken gestaan van bijzondere gebeurtenissen, doordat hij precies op de juiste plek aanwezig was tijdens de grote momenten van de wereldgeschiedenis in de 20e eeuw. Maar voor zijn verhaal verteld wordt, moet hij eerst nog een laatste eigenzinnige stap zetten. Net als in het bejaardentehuis waar Allan woont alles klaargemaakt wordt voor een groots feest ter gelegenheid van zijn 100-jarige verjaardag – waar nota bene ook de wethouder bij aanwezig zal zijn – besluit Allen dat hij er geen zin in heeft. Via de deur verdwijnen trekt ongetwijfeld de aandacht, dus daarom stapt hij met zijn stramme lijf het raam uit, het bloemenperkje in, waar hij even blijft staan alvorens de wijde wereld in te trekken.

Je zou denken, zo’n oude man komt vast niet ver, maar het tegendeel blijkt. De oude man loopt via de kerk, waar hij even uitrust, naar het busstation. Daar aangekomen neemt hij de bus naar waar hij maar, zuinig als hij is, voor 50 kronen kan komen. Zonder twijfel stapt hij in de bus, daarbij een koffer meenemend die een jongeman zojuist aan hem had toevertrouwd, omdat hij even moest ‘schijten’. De koffer blijkt boordevol met geld, genoeg om jarenlang van te leven, en zo begint een doldwaze tocht door Zweden. De politie is inmiddels ingelicht over de verdwijning van de oude man, en ook de jongeman van de koffer zit de oude man achterna. Maar de 100-jarige ontmoet een aantal mensen die hem helpen uit handen van zowel de criminelen als de politie te blijven.

Tegelijk met de ontsnapping van Allan uit het bejaardentehuis, krijgen we in alternerende hoofdstukken te horen over Allans levensverhaal. Hij is in 1905 geboren en heeft nogal bijzondere ouders. Zijn vader laat het gezin in de steek om tegen de Russische tsaar te vechten, en kwam al vroeg te overlijden. Niet lang daarna stierf ook zijn moeder en stond de jongen er alleen voor. Hij begon zijn werkzame leven in een dynamietfabriek en kwam op die manier in verschillende oorlogssituaties terecht. Allereerst de Spaanse Burgeroorlog, waar hij toevallig generaal Franco ontmoet en beste vrienden met hem wordt. Vervolgens komt hij in Amerika waar hij betrokken raakt bij de ontwikkeling van de atoombom en en passant de Amerikaanse president Truman ontmoet. Later in het boek zal hij nog uitgebreid eten of drinken met mensen als Mao, Stalin, Charles de Gaulle en Lyndon B. Johnson. Ook maakt hij een reis met een halfbroer van Albert Einstein.

Het succes van De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween is niet moeilijk te verklaren. Jonas Jonasson schrijft vlot en vaardig, zonder de lezer te vermoeien met uitweidingen, moeilijke zinnen of lange dialogen. Door het verleden van Allan te koppelen aan belangrijke gebeurtenissen uit de recente geschiedenis geeft hij een extra lading aan het verhaal. De roman zit boordevol (zwarte) humor, overdrijvingen en sterke verhalen. Adriaan en Olivier meets Forrest Gump, zo zou je het boek nog het beste kunnen beschrijven. Jonasson voert de verwikkelingen in het boek tot in het absurde door, zodat je als lezer steeds verder het verhaal in wordt meegezogen. Erg geloofwaardig is het allemaal niet, maar dat hoeft immers ook niet voor verhalen die bij een goed glas brandewijn verteld worden.

Een reactie

  • Ik las enkele weken geleden voor school dit boek en ik was aangenaam verrast door de inhoud van het verhaal. Alleen de avonturen van Allan uit zijn verleden vond ik soms wat moeilijk te begrijpen, zelfs ingewikkeld. De manier waarop de schrijver zijn verhaal verteld, vond ik dan weer wel interessant. De humor in het verhaal en het fantasiegehalte van de schrijver maakte voor mij het boek aangenaam om te lezen. Het was een leuke ervaring om dit boek te lezen.

Reageer

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *