In geen velden of wegen, Peter Stamm
RecensiesRomans

Recensie: In geen velden of wegen, Peter Stamm

Hoe zou het zijn om op een dag te besluiten je leven vaarwel te zeggen door gewoon je huis uit te lopen, de straat uit, je stad uit en almaar verder te gaan? Thomas, de hoofdpersoon van In geen velden of wegen, neemt op een avond die stap, zonder er echt over na te denken, gewoon omdat het kan. Zijn slapende vrouw en kinderen laat hij achter in het ongewisse.

Een doorsneegezin in een doodgewone wijk van een anoniem dorp. De Zwitserse auteur Peter Stamm houdt ervan om doodgewone personages op te voeren, in wie je je makkelijk kunt verplaatsen. Een vader, moeder, twee kinderen. Ze zijn net op vakantie geweest en de ouders drinken ’s avonds nog even een glaasje, voor ze vermoeid hun bed zullen opzoeken. Maar terwijl zijn vrouw Astrid de vuile was in de wasmachine stopt, loopt Thomas langzaam en zonder na te denken naar het tuinhekje. Een korte aarzeling, en weg is hij. Hij kijkt naar de verlichte ramen van de buren, loopt verder langs een kanaal, en duikt een bosweg in. Wat bezielt hem? Het is een bevlieging met vergaande gevolgen. Niet voorbereid, niet gepland, en daardoor ook zonder wandeluitrusting. Alleen zijn portemonnee, en wat hij toevallig verder in zijn zak had zitten.

Vervolgens laat de auteur je afwisselend zien hoe het verder gaat met de wandeling van Thomas en hoe Astrid vertwijfeld thuis achterblijft. Ze merkt zijn afwezigheid pas de volgende dag, nadat ze uit een diepe slaap ontwaakt. Eerst probeert ze haar kinderen en omgeving nog gerust te stellen, hij komt vast snel terug, en als het werk van haar man belt maakt ze zich er vanaf met een leugentje.

Thomas wandelt ondertussen verder en verder, zonder aandrang om terug te keren of zelfs maar iets van zich te laten horen. Voorzichtig met zijn sporen is hij evenmin, want hij maakt gebruik van zijn pinpas, waardoor Astrid op een gegeven moment weet waar hij zich bevond. Ze vertelt het aan de politie, die ze na enkele dagen inschakelde, en uiteindelijk neemt een behulpzame agent, Patrick, het initiatief tot een zoektocht. Maar wanneer zijn spoor wordt opgepakt en het erop lijkt dat Thomas niet in de problemen zit, houdt die zoektocht al weer op.

Hoe loopt het af? Thomas bereikt de bergen. De onherbergzaamheid en onvoorspelbaarheid zijn een contrast met het afgebakende en vastliggende leven dat hij tot dan toe leidde en waarin elke dag hetzelfde was. Het wandelen zonder doel maakt iets in hem los. ‘Hij voelde zich ongekend aanwezig, het was alsof hij geen verleden en geen toekomst had. Er was alleen deze dag, dit pad waarover hij langzaam bergopwaarts liep.’

Astrid leeft tussen hoop en vrees, hoewel ze misschien ten diepste beseft hoe het af gaat lopen. Ze probeert door te gaan met haar leven, soms zelfs alsof er niets aan de hand is. ‘Van alle gedachten die Astrid de komende dagen bezighielden, was er één die haar geen moment losliet: dat dit allemaal niet echt was, dat het slechts een van de vele mogelijkheden was. Soms had ze het gevoel een van die mogelijkheden te kunnen kiezen.’

Peter Stamm beschrijft in zijn roman In geen velden of wegen op een soms wat afstandelijke maar tegelijk geloofwaardige manier wat de keuze van Thomas teweegbrengt, zowel bij hemzelf als bij zijn vrouw en kinderen. Het boek is geen afrekening met een burgerlijk leven, noch een verheerlijking van avontuur. Wel kun je eruit halen dat het goed kan zijn om af en toe met wat meer afstand naar je leven te kijken, door iets te doen dat niet direct in je straatje ligt.

Pakkend en beeldend zijn de beschrijvingen van de landschappen waardoor Thomas loopt. Knap is ook dat je zowel met Thomas als Astrid kunt meeleven. Die laatste wil er alles aan doen om haar zorgvuldig opgebouwde wereldje niet te laten instorten. En soms wil je Thomas dan ook aansporen terug te gaan, naar het voorspelbare gezinsleven. Maar soms voel je ook met hem mee in zijn avontuur en wil je met hem meelopen, de bergen over, de wereld in.

Reageer

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *