RecensiesRomans

Recensie: Remington, Bert Natter

Twee kunstenaars, een oude Mercedes en een nog oudere typemachine, meer is er niet nodig voor Bert Natter om een roman te schrijven waarin het leven haarfijn gefileerd wordt. Remington is de derde roman van Natter, die zeven jaar geleden debuteerde als romanschrijver met Begeerte heeft ons aangeraakt. Een zorgvuldig geconstrueerd verhaal over een vader en een zoon, familiebanden, de liefde, de dood en kunst.

Een dichter op leeftijd reisde af naar Hamburg, zijn geboortestad, op zoek naar schimmen uit het verleden. Hij vraagt zijn zoon om hem op te komen halen, en samen zullen ze in de oude Mercedes met meer dan 400.000 op de teller terugrijden naar Noord-Holland. Een reis waarbij de vader en de zoon gelegenheid krijgen dichter tot elkaar te komen. Voor het laatst, zo leren we al in de eerste zin van het boek. Vader is dood, en de zoon moet verder, of hij nu wil of niet. Vervolgens gaat het door middel van flashbacks terug naar eerdere momenten van de roadtrip en uit het leven.

De zoon blijkt een bekend conceptueel kunstenaar. Maar ook de vader heeft zijn wortels in de kunst, zij het dan de literaire. Hij is een dichter die relatief gezien succes kende: iedere literatuurkenner heeft van hem gehoord, maar zijn dichtbundels verkochten amper. Gaandeweg de tocht kom je meer te weten over het leven van vader en zoon, over hun moeder die al enige tijd geleden overleed, over een zusje dat kort na de geboorte van de zoon stierf.

Maar ook over de manier waarop vader en zoon naar het leven kijken, hoe ze het werk van de ander beoordelen, en wat voor hen belangrijk is. Op licht humoristische toon en met een milde blik schetst Bert Natter zijn hoofdpersonen. Ze komen tot leven dankzij een goed uitgewerkte en consequent doorgevoerde typering: de vader als bedaarde, bedachtzame en belezen dichter, de zoon als de eigenzinnigere jongere versie, die een gemis aan welbespraaktheid compenseert met een ongebreideld enthousiasme. “Mijn vader praatte niet, hij sprak. Zelfs als hij uit zijn nek lulde, deelde hij nog mede. Hij klonk als iemand die door een zware, bakelieten telefoon van gene zijde het woord tot je richtte.”

Dwars door heel het boek heen staan discussies over de waarde van kunst en de manier waarop kunst iets over het leven zegt. Hoe verhouden kunstenaar en kunstwerk zich tot elkaar, de schepper en het geschapene, welke invloed heeft het leven van iemand op zijn werk? Wat zegt de voortijdige dood van Mondriaan of Mozart over hun laatste, onvoltooide kunstwerken? En hoe kun je moderne muziek vergelijken met de al eeuwenoude maar nog steeds gewaardeerde meesterwerken van Bach of Schubert?

Waar vader en zoon tot dan toe nooit zo open met elkaar spraken vormt hun laatste roadtrip
de gelegenheid om alsnog dichter tot elkaar te komen. De zoon heeft het idee dat zijn vader in interviews meer van zichzelf blootgaf dan tegenover zijn gezin, en hij voelt zich soms onbegrepen. In dit soort universele generatiekloven vormt de Afsluitdijk – de plek waar alles in de roman samenkomt – een metaforische dam die beide werelden met elkaar verbindt, de vader en de zoon.

Remington is een subtiele beschouwing van de relatie tussen een vader en zijn zoon. De auteur maakt indruk met zijn poëtische stijl en de vele geslaagde en treffende verwijzingen naar meesterwerken uit de kunst. Wat het lezen van deze roman bovendien prettig maakt zijn de vele diepzinnige observaties waarmee het boek vol staat: op vrijwel elke pagina staat wel een zin om in te lijsten.

Reageer

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *