RecensiesRomans

Recensie: De boekendief, Markus Zusak

Er zijn soms van die boeken die je gewoon gelezen moet hebben, en De boekendief van de Australische schrijver Markus Zusak is er een van. Al was het alleen maar om mee te kunnen praten met de vele lezers van het boek en kijkers van de verfilming. Niet per se vanwege de kwaliteit van de schrijfstijl, want daarover valt te twisten. Hield je van De jongen in de gestreepte pyjama van John Boyne, dan zul je dit boek waarschijnlijk ook erg goed vinden. Vond je dat boek echter wat te kinderachtig of melodramatisch, dan is de kans aanwezig dat je datzelfde van De boekendief vindt.

Het verhaal begint met vertellen hoe de 10-jarige Liesel samen met haar broertje en moeder op weg is naar een pleeggezin. Hun moeder kan niet meer voor hen zorgen, hun vader was communist en is om die reden afwezig, waarschijnlijk zit hij in een concentratiekamp of is hij al om het leven gekomen. In de trein, op weg naar het fictieve plaatsje Molching, komt Liesel voor het eerst in aanraking met de Dood, de verteller van het verhaal. Uiteindelijk komt Liesel in Molching aan, waar ze onderdak krijgt bij de familie Hubermann, in een van de armste straten van het stadje.

De wat in zichzelf gekeerde Liesel mist haar ouders en broertje, en het duurt lang voordat haar nieuwe ouders het vertrouwen van het meisje weten te winnen. Vader Hans slaagt er in door er altijd voor haar te zijn, en tijdens haar nachtmerries geduldig naast haar bed te zitten om haar te troosten. Hij leert haar bovendien lezen en schrijven, waardoor ze steeds beter de kracht van woorden leert kennen. Tussendoor dringen hoe langer hoe meer flarden van het oorlogsgeweld het verhaal binnen. De Dood, die zoals gezegd het verhaal vertelt, krijgt het drukker en drukker, zelfs in het rustige Molching. Toch zijn de eerste jaren bij de familie Hubermann redelijk rustig, Liesel speelt buiten met de buurtkinderen, helpt haar pleegmoeder bij het verzamelen van het wasgoed van enkele gezinnen waar ze de was voor doet, en leest bovendien steeds meer boeken.

Met die boeken is wel wat aan de hand, want de meeste krijgt ze niet zomaar, ze steelt ze. Het eerste boek nog bijna onbewust, voor latere boeken breekt ze doelbewust in. Het verhaal wordt gecompliceerder als op een dag de jonge jood Max op de stoep staat. Hans Hubermann stond in de schuld bij zijn vader door iets wat in de Eerste Wereldoorlog gebeurde, en Max hoopt nu op een veilig onderduikadres. Hem verborgen houden is nog niet zo makkelijk in het stadje, dat precies in het gebied ligt waar het nazisme ontstond.

Door de Dood als verteller te nemen, kiest Markus Zusak voor een originele invalshoek. Het is wel eens vaker gedaan in een boek, maar gekoppeld aan de horror van de Tweede Wereldoorlog geeft het een bijzonder effect. Het laat je in zekere zin anders kijken naar de vele miljoenen doden die er vielen halverwege de 20e eeuw. De schrijfstijl is kinderlijk en eenvoudig, passend bij het gezichtspunt van de jonge Liesel. Ook de opbouw van het verhaal is anders dan anders, met veel onderbrekingen, bijvoorbeeld in de vorm van vooruitblikken op wat komen gaat. Dat komt de spanningsboog niet altijd ten goede.

Het is makkelijk om mee te gaan in de lovende reacties van mensen op dit boek. Toch had ik me er persoonlijk wat meer van voorgesteld, vooral het kinderlijke en de warrige schrijfstijl spraken me minder aan. Maar ik kan me tegelijk voorstellen waarom veel mensen het een prachtig en aansprekend boek vinden. De boekendief is namelijk wel meeslepend en dramatisch, en wordt op een verrassende manier verteld.

Een reactie

  • ik heb het boek na een jaar of tien een tweede kans willen geven. ondanks alle lovende kritieken kan ik er nog steeds geen waardering voor opbrengen. bepaalde stukken zijn ongeloofwaardig en eigenlijk, maar dat ligt misschien aan de vertaling, vind ik het ook niet bijzonder goed geschreven. ik vind het een boek dat niet in de schaduw kan staan van bijvoorbeeld The Empire of the Sun.

Reageer

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *