De Voedselzandloper van Kris Verburgh staat al maandenlang hoog in de bestsellerlijsten. In het boek geeft de auteur een nieuw alternatief voor de oude vertrouwde schijf van vijf. Een beter dieet volgens Verburgh, gericht op het in stand houden van de gezondheid en het verminderen van het verouderingsproces. De Vlaming is niet de eerste auteur die zijn lezers wil heropvoeden wat dagelijks voedsel betreft. Ruim 300 jaar geleden, in 1683, schreef Steven Blankaart ook een boekje over een beter dieet, ‘om lang zonder ziekten gezond te leven’.
In zijn voorwoord constateert dokter Blankaart dat er wat slechte eetgewoontes in het leven van de gegoede burgerij zijn geslopen. Door middel van dit boekje, een nieuwjaarsgeschenk, wil hij duidelijk maken wat de burgers beter wel en niet kunnen eten. “Voorwaar, indien veele wisten onderscheid te maken omtrent de spijzen welke gezond of ongezond zijn, zouden zij door deze en geene ziekten zo dikwijls niet aangetast worden.” “Ik heb dan in ’t besonder van de voornaamste spijzen gehandeld, op dat men terstond weten mag wat gesond of ongesond zij, wat men te gebruiken en te vlieden heeft.”
De inleiding van het boek gaat vervolgens over het feit dat de mensen in de stad een stuk jonger stierven dan de boeren op het platteland. De mensen in de stad laten zich teveel leiden door hun smaak in plaats van door wat gezond voor ze is. “Daar men de tong op alle delicatessen slijpt, heeft men zeer veele ziektes, en door de bank lagen ouderdom. Deze quaal heeft zijn oorsprong nergens anders van, als dat men meer op smaak leeft dan na de gesondheid. Het eten van zuur, zout, suiker en ooft [ander woord voor fruit] is oorzaak dat zoo veele sneuvelen en met langdurige ziektens gaan kwijnen.”
Hieronder volgen enkele van de praktische tips die dokter Blankaart geeft.
Zo beveelt hij aan om veel brood te eten, en waarschuwt hij voor bakkers die soms een loopje nemen met de kwaliteit.
En nog een andere tip over brood: witbrood kun je beter vermijden.
Van fruit is Blankaart niet zo’n fan. Je kunt bijvoorbeeld appels dan ook beter niet vers eten, zeker niet als ze zuur zijn.
Suiker moet je ook niet teveel eten. Witte suiker is volgens de dokter beter dan donkere suiker. Siroop is al helemaal uit den boze, daar krijgen kinderen wormen en dikke buiken van.
Blankaart vindt vlees ook goed voor de gezondheid, vis wat minder, zeker als je er veel van eet. Riviervis is overigens altijd nog beter dan zeevis.
Thee werd in die tijd steeds meer gedronken in Nederland, en daar is Blankaart blij mee. Volgens hem is het de gezondste drank die er is. Drink er van zoveel als je wilt!
Chocolademelk beveelt de dokter met name aan pas getrouwden aan: het komt de zaadproductie ten goede.
Ook een pijpje roken is goed voor het lichaam. De dokter beveelt aan het te houden bij een stuk of 4 per dag.
Aan het eind van het boek geeft de dokter nog een verklaring van de wetenschappelijke theorie waar hij zich door heeft laten leiden bij het schrijven van dit boekje. Geen Harvard, wel de medische wetenschap van dat moment.
Het volledige boek kun je op
Issuu inzien.
