De eerste twee delen van Ken Folletts Kingsbridge-trilogie kon ik niet wegleggen tijdens het lezen, dus het nieuwste deel Het eeuwige vuur stond hoog op mijn verlanglijstje. Deze spannende roman speelt zich opnieuw deels af in het kathedraalsstadje Kingsbridge, maar het toneel verplaatst zich geregeld naar andere plekken, met name in Frankrijk, Spanje en Engeland. Ken Follett houdt je urenlang geboeid terwijl zijn personages de hoogtepunten uit de geschiedenis van West-Europa in de zestiende eeuw meemaken.
Het belangrijkste onderwerp van Het eeuwige vuur is de strijd tussen katholieken en protestanten, die Europa vanaf iets voor het midden van de zestiende eeuw in zijn greep hield. Deze tweedeling kwam in zowel grote als kleine gebeurtenissen tot uiting. Aan het begin van de roman maken we kennis met Ned en Margery, hij protestants, zij katholiek. Ze worden verliefd op elkaar maar door allerlei omstandigheden (hun verschil van kerkstroming is er een van) gaan hun levens elk een eigen weg. Gaandeweg in het boek zullen hun levenspaden elkaar toch weer geregeld kruisen.
In het begin zijn de katholieken in Engeland aan de macht, maar dat verandert met de komst van Elizabeth, die tolerantie voorstaat. Dat levert woede op van de katholieken, die ondanks de tolerantie ondergronds moeten en met steun van katholieke machthebbers in Frankrijk proberen om het protestantisme in Engeland de kop in te drukken, desnoods met geweld. Door allerlei machtsspelletjes komt ook in Frankrijk meer ruimte voor de protestanten, maar daar blijven de katholieken machtiger. Een zekere Pierre Aumande is de Franse hoofdpersoon in de roman. Deze werkt zich door slinkse praktijken op in de hiërarchie van de samenleving. Een van zijn wapenfeiten is zijn aandeel in de slachting onder protestanten tijdens de Bartholomeusnacht.
Het is die afwisseling tussen feit en fictie die de boeken van Ken Follett zo sterk en meeslepend maakt. Aan de hand van deels fictieve en deels bestaande personages neemt de auteur je mee langs waargebeurde feiten uit de geschiedenis van West-Europa, en hij laat je zien hoe grote gebeurtenissen vaak afhangen van geluk, van het werk van eenlingen, soms ook van willekeur. Een ster is Follett ook in het vermengen van het wereldtoneel met de levens van kleine mensen, hun liefdes, hun karaktertrekken. De roman is bovendien veelomvattend: je maakt de hoofdpersonages mee vanaf het moment dat ze opkomen tot het moment dat ze grijs en bejaard terugblikken op hun levens, of tot het moment dat hun leven op een vaak brute manier tot een eind gekomen is.
Heb je genoten van de eerdere twee delen in deze serie, dan kan je niet om Het eeuwige vuur heen. Het boek kan zich in spanning en meeslependheid meten met de eerste twee boeken van de trilogie. En als fan kun je bovendien nog hoop houden op méér. Het einde van de roman geeft aanleiding om te denken dat er misschien nog wel een deel in zit. En alsof dat nog niet genoeg is, in 2020 verschijnt er ook een zogenaamde prequel, een boek dat zich vóór de bouw van de kathedraal in Kingsbridge afspeelt, zo valt te lezen op de website van de auteur.