Oorlog en de nasleep van een oorlog spelen een grote rol in het werk van de in Schotland geboren Aminatta Forna. Enkele maanden na haar geboorte verhuisde haar vader samen met haar Schotse moeder terug naar zijn geboorteland, Sierra Leone. Tien jaar later werd hij daar als oud-minister opgehangen onder beschuldiging van verraad. Forna’s eerdere romans speelden zich af in Afrika, voor haar nieuwste Het huis met de schaduw gaat ze naar een Europees land dat recent geteisterd is door oorlogen, Kroatië.
De roman speelt zich af in het fictieve stadje Gost, in het binnenland van Kroatië, omringd door bloemenvelden en heuvels. Op een dag, terwijl hij aan het jagen is, ziet Duro Kolak een auto naar het ‘blauwe huis’ toe rijden. Bestuurder van de auto is de Engelse Laura, die samen met haar twee kinderen Matthew en Grace vakantie komt vieren in Gost. Het huis staat al jaren leeg, maar Laura en haar man Conor blijken het te hebben gekocht om het op te knappen en er een mooi zomerhuis van te maken. Duro, die wat eenzaam net buiten de stad woont, beseft dat hij nieuwe buren krijgt: het blauwe huis ligt nog geen kilometer bij hem vandaan.
Anders dan je misschien zou verwachten in dit wat naar binnen gekeerde stadje, is Duro vriendelijk tegen de nieuwkomers. Hij biedt Laura zijn hulp aan als klusjesman, en verzekert zich zo van enkele weken vast inkomen. Hij repareert het dak, kapt een oude boom en ruimt oude troep op. Maar gaandeweg ontdekken we dat er meer achter Duro’s aanbod zit, hij kent het huis, hij heeft er herinneringen aan. Die herinneringen gaan terug tot voor de periode waar nu in het stadje niet meer over gepraat wordt. Ooit was hij er kind aan huis, en een van de bewoners, het mooie meisje Anka, speelde een hoofdrol in zijn leven.
Samen met Laura en de kinderen herstelt Duro langzaam maar zeker het huis in oude staat. Ze stuiten ook op een tweetal oude mozaïeken, een bij een oude fontein en een op de gevel van het huis. Als die weer onder het pleisterwerk vandaan komen, wordt de sfeer in het stadje Gost er niet beter op. De inwoners worden tegen hun zin geconfronteerd met een zwarte bladzijde uit hun geschiedenis. Duro geniet er heimelijk van om die geschiedenis weer op te rakelen, en zo de mensen die ooit zijn vrienden waren aan hun misdaden te herinneren.
Aminatta Forna weet in Het huis met de schaduw een beklemmende sfeer neer te zetten van het dorpje Gost, waar mensen op het eerste gezicht in vrede en rust leven, maar waar nog steeds breuklijnen uit het verleden dwars doorheen lopen. Ze schrijft realistisch over het verleden van voormalig Joegoslavië, maar laat ook veel aan de verbeelding van de lezer over. Korte, alledaagse observaties waar je gemakkelijk overheen leest, zoals bijvoorbeeld het feit dat er maar een bakker is in het stadje, of dat de orthodoxe kerk al jarenlang niet meer in gebruik is, blijken het resultaat van een gruwelijk verleden. Het zijn ook dat soort terloopse passages die ervoor zorgen dat je dit boek in een ruk uitleest, op zoek naar wat er dan precies in het verleden van het stadje gebeurd is.
De hoofdpersoon van het verhaal is niet Laura, maar ook niet Duro. Het is Gost zelf, met zijn schimmige inwoners en verontrustende verleden. Iets minder goed uit de verf komen Laura en haar kinderen, want wat is hun verhaal eigenlijk? Waarom komt Laura met haar twee totaal verschillende kinderen naar Kroatië, waarom komt haar nieuwe man slechts een weekendje op bezoek, en wat vindt zij van Duro, van het stadje en van het feit dat er nog een stuk onverwerkte geschiedenis als een sluimerende vulkaan onder het stadje ligt?