Kleinste boek ter wereld meet nog geen 1 bij 1 millimeter
Boekenliefhebbers die de Poolse stad Katowice aandoen moeten zeker eens het Zygmunt Szkocny Museum bezoeken. In het museum is namelijk een permanente expositie te zien met 87 microscopische boeken, waaronder het kleinste ambachtelijk gebonden boek ter wereld.
Het museum is gehuisvest in het voormalig woonhuis van de Poolse auteur en boekbinder Zygmunt Szkocny, die zich tot zijn dood op 93-jarige leeftijd toelegde op het inbinden van microscopische boeken. In 1976 produceerde hij zijn kleinste boek, dat 0,8 bij 1 millimeter meet en 28 pagina’s telt. Het leverde hem een vermelding in het Guinness Book of Records op. De Pool werd geïnspireerd door een boekje van 14×14 millimeter dat onze koningin Juliana als huwelijksgeschenk kreeg.
In totaal maakte Szkocny 165 boeken, waarvan er 87 te zien zijn in het museum, waaronder biografieën van Leonardo da Vinci en Frederik Chopin. Bijzonder is dat alle microscopische boeken op ambachtelijke wijze zijn ingebonden en dus het predikaat ‘boek’ verdienen.
Dat het nog kleiner kan, bewezen onderzoekers van de Simon Fraser Universiteit in Canada. Zij etsten in 2007 het boek Teeny Ted from Turnip Town met een ionenstraal op een kristallijn plakje silicium van 0,07 bij 0,1 millimeter. De bijzondere uitvoering van dit ‘boek’ heeft zelfs een ISBN en zou in de winkel 15.000 dollar kosten. Je hebt alleen wel een elektronenmicroscoop nodig om de tekst te kunnen lezen.
Voor wie dit nog niet klein genoeg is kan terecht bij IBM. In 1990 slaagden onderzoekers van het Almaden Research Center erin om met een scanning tunneling microscope 35 Xenonatomen te verplaatsen en zodoende het woord ‘IBM’ te maken. Op deze schaalgrootte is het in theorie mogelijk om de gehele inhoud van de Encylopedia Britannica op de punt van een naald aan te brengen.